Na zijn opleiding tot steendrukker wilde Piebe Krediet (1855-1936) uit Heerenveen een meesterproef afleveren in de vorm van een bijzonder ganzenbord.
Het eeuwenoude spel heeft een spiraalvormig stramien met 63 vakjes, waarop de speler te maken krijgt met allerlei mee- en tegenvallers. Piebe besloot een ganzenbord te ontwerpen in de vorm van een reis door Friesland – waarvoor hij, waarschijnlijk in 1879, eerst zelf een lange voetreis door de provincie maakte. Tijdens zijn zwerftocht maakte hij tekeningen die hij na afloop overzette op de steen.
In de zomer van 1880 verscheen zijn ‘Reis door Friesland’, die werd herdrukt in 1889 en 1900. De traditionele spelelementen vertaalde hij in Friese locaties: de Bonifatiusfontein in Dokkum doet op nummer 31 dienst als de put waaruit je moet worden verlost, en op nummer 58 markeren de mummies van Wieuwerd de dood die dwingt van voren af aan te beginnen.
De reis vangt aan in Heerenveen en eindigt na een lange omweg in Leeuwarden. De hoofdstad staat in het hart van het spel, geïllustreerd met de Oldehove en het in 1880 voltooide Beursgebouw op het Zaailand.
Christine Sinninghe Damsté uit Hengelo is een verzamelaar en kenner van oude ganzenborden. Zij heeft Friese wortels – haar meisjesnaam is Hopperus Buma – en Piebes speelse elf-en-dertig tocht intrigeerde haar. Zij ontleedde de plaatjes in historische wetenswaardigheden die ze bijeenbracht in een onlangs verschenen boekje. Het is opgedragen aan Bernard Buma, de in juni overleden vader van de burgemeester van Leeuwarden. De bedoeling was dat Sybrand Buma het eerste exemplaar in ontvangst zou nemen op een presentatie in het Historisch Centrum Leeuwarden, maar corona haalde een streep door de rekening.
In plaats daarvan overhandigde de auteur hem het eerste exemplaar tijdens een informele ontmoeting in de buitenlucht, voor de Oldehove.
Het in eigen beheer uitgegeven Op reis door Fries-land met Piebe Krediet is via christinedamste@home.nl te bestellen voor € 10 plus verzendkosten. In Leeuwarden is het te koop bij de Fryske Kado- en Boekwinkel van de Afûk, Boter-hoek 3 en het Historisch Centrum Leeuwarden, Groeneweg 1. Begin 2021 verschijnt een artikel over dit bijzondere ganzenbord in het historisch tijdschrift Fryslân.
