<Alvorens u dit artikel leest, even een dienstmededeling voor leden: Veel leden die hun contributie niet per automatische incasso betalen, hebben de bijdrage voor 2020 nog niet betaald! Zou u de (slechts) 15 euro z.s.m. over willen maken op Bankrek.nr. IBAN: NL08 RABO 0177 8581 41 t.n.v. Historische Vereniging Noordoost- Friesland te Dokkum o.v.v. uw lidnummer en ‘Contributie 2020‘ ? Alvast bedankt!>
Door de corona-maatschappij vindt men momenteel bij ‘Artisante an de Syl’ de hond in de pot, al kan er natuurlijk wel een lokaal hapje besteld of afgehaald worden.
Over potten en pannen gesproken: bij de verbouwings- en graafwerkzaamheden in de kelder van het pand Diepswal 1 – ten behoeve van een grotere en moderne keuken – werd in 2014 een geglazuurde roodbakkende stenen voorraadpot of kruik gevonden.
De hulp van deskundigen van Museum Dokkum werd ingeroepen en die dachten meteen aan een doofpot, vooral door de verweerde en ingebrande binnenkant.
Volgens Drs. Nina Jaspers van Terra Cotta Incognita lijkt deze pot inderdaad een doofpot. Die is vaak goed te herkennen aan een ongeglazuurde binnenkant met daarin as- en roetaanslag, ten gevolge van de kooltjes die daar veiligheids- en zuinigheidshalve in bewaard werden aan het eind van de dag. Dergelijke doofpotten stonden altijd naast de vuurplaats in de keuken of bij de haard in de woonruimte en waren een belangrijk middel om brand te voorkomen.
Dit type doofpot van roodbakkend aardewerk met loodglazuur was in omloop in de 17e eeuw. Er behoorde een passende deksels bij met een dubbele sluitrand om de doofpot luchtdicht af te sluiten, zoals gevonden bij archeologische opgravingen in de Havenstraat (locatie Galeiwerf) in Vlaardingen. Hier werd het huishoudelijk afval in een laat 17e-eeuwse beerput onderzocht, waarbij een doofpotdeksel van het type r-dek-16 werd aangetroffen. De dubbele sluitrand diende om de pot luchtdicht af te sluiten, zodat de nog gloeiende kooltjes in de pot snel zouden doven door zuurstofgebrek. De overgebleven resten brandstof werden de volgende dag opnieuw gebruikt, dus op die manier werd verspilling tegengegaan. Ook kon hout in de doofpot verkolen tot houtskool.
Samen met de in Dokkum gevonden pot kon een mooie reconstructie gemaakt worden van hoe zo’n doofpot er destijds moet hebben uitgezien. Hier vond men dus niet de hond in de pot, maar werd alles veilig in de doofpot gestopt…
