jan 262016
 

Het nieuwe jaar is nog maar nauwelijks begonnen of Ihno Dragt, directeur van Museum Dokkum en Museum Moddergat, heeft al weer een nieuw boek op stapel staan.
Deze keer neemt hij een bijzondere bijeenkomst in het jaar 1787 onder de loep, waarbij een bont gezelschap interessante Dokkumers aanwezig was. Een bewaard gebleven namenlijst van aanwezigen was de start van een speurtocht naar persoonlijke details van deze mensen, uiteraard in de bredere context van de dramatische gebeurtenissen in het jaar 1787.

Cover boek Dokkumer muziekminnaars

Wat kan er zo interessant zijn aan een vel papier uit het jaar 1787 met namen van mensen die in Dokkum een concert bijwoonden, dat daar een heel boek aan gewijd wordt?

Eén van de belangrijkste redenen is dat dit bijna het enige tastbare overblijfsel is van een Dokkumer muziekgenootschap, dat bestaan heeft van omstreeks 1775-1800. Die Dokkumer sociëteit opereerde onder de fraaie naam (vertaald uit het Latijn) Muziek is de zoete verlichtster van de arbeid. Het fungeerde als een luxe avondschool, waar men ontspanning kon vinden maar ook iets kon leren. Enkelen van de vermogende leden kochten gezamenlijk een leegstaand pand van de voormalige Admiraliteit van Dokkum aan, om als concertzaal te dienen.

Een belangrijk doel van deze publicatie was een onderzoek naar de mensen achter de namen op de presentielijst van de 14de maart 1787. En dat leverde niet alleen 27 mini-levensbeschrijvingen op, maar ook verrassende inzichten in de samenstelling van het gezelschap. Want wat deed een achttal jongemannen uit notabele families in Dokkum en van elders uit Friesland in dit gezelschap?
Zij bleken leerlingen van de muzikale rector van het Dokkumer gymnasium Jan Willem de Crane te zijn. Zoals de 15-jarige Folkert Schellingwou (enig kind van een Dokkumer arts) die later dat jaar tijdens het schaatsen onder het ijs kwam en verdronk…

Behalve aan het lief en leed van de aanwezigen die avond wordt in het boek ook aandacht besteed aan de politieke situatie van toen. Later dat jaar 1787 werden namelijk de gewapende burgermacht en patriottische sociëteiten verboden. En dit beïnvloedde de levens van diversen van de aanwezigen in hoge mate.
Als bijlage wordt nog het enige bewaard gebleven vaandel in Dokkum besproken. Dat gold als een patriottenvaandel uit circa 1785, maar werd door de auteur geïdentificeerd als het Dokkumer stadsvaandel uit 1788. Dit werd beschilderd door de Dokkumer schilder Former van der Elst, aan wiens zeer beperkte oeuvre daardoor dit onbekende werk kon worden toegevoegd. Uit een eerder blogartikel was al wel bekend dat Van der Elst in 1758 een vlag had geschilderd voor de Jonge Columba van Bote Suiderbaan.

Over de auteur: drs. G.I.W. Dragt (Ihno) is sinds 1982 directeur en conservator van de musea in Dokkum en Moddergat. Hij studeerde kunstgeschiedenis en klassieke archeologie en publiceerde veelvuldig over de streekgeschiedenis van Noordoost-Friesland.

Achterzijde boek Dokkumer muziekminnaars

Titel: Dokkumer muziekminnaars in het dramatische jaar 1787. De inhoudsopgave en de volledige namenindex kunt u hier online bekijken. Wellicht zit er een familielid of bekende tussen!

Het boek telt 116 pagina’s, vele unieke illustraties (portretschilderijen!) in kleur en zal vanaf begin februari 2016 voor de prijs van 19,95 euro te koop zijn in Museum Dokkum,
of te bestellen via de website www.museumdokkum.nl, (plus € 4 verzend- en administratiekosten).

  One Response to “Nieuw boek: Dokkumer Muziekminnaars in het dramatische jaar 1787”

  1. Geachte,

    In het ‘Journaal of rekenboek’ (1779-1785) van de Jorwerter hereboer Lamoraal Sluijterman staat op 23 augustus 1780 vermeld dat hij ‘bij de heer Schellingwou en vrouw thee heeft gedronken’. Meer verteld hij daarover niet, geen voornamen of initialen en geen beroep. Omdat ik bezig ben met een bewerking van dit journaal wil ik graag meer weten wie die heer en mevrouw Schellingwou zijn geweest. Ook twee jaar later op 4 juni 1783 is hij weer bij Schellingwou en echtgenote op bezoek.

    Nb. Vond op internet een huwelijk tussen Pijtter Schellingwou en Baudina Ruimsadelaar in Harlingen op 6-4-1766 met attestatie vanuit Dokkum. Wellicht zijn ze daargehuwd en gaan wonen in Dokkum. Vond zijn belijdenis in 1788 te Dokkum.

    Benieuwd naar jullie reactie,
    Vr. gr. Theo Kuipers

    Kortom kunnen jullie mij meer vertellen bij welke Schellingwou, Sluijterman op bezoek is geweest en wat was de achtergrond van deze Schellingwou?

     

 Leave a Reply

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.