Inhoud van dit nummer:
De namen van vondelingen
De gewoonte om baby’s
ergens achter te laten in de hoop dat anderen hen een beter bestaan
bieden is van alle tijden. Tegenwoordig komt dit verschijnsel in
Nederland nog maar weinig voor, maar in het begin van de negentiende
eeuw werden er in de grote steden jaarlijks tientallen vondelingen
aangegeven. Die moesten allemaal een originele naam krijgen. Maarten
van der Meer beschrijft hoe die naamgeving in zijn werk ging en tot
welke fraaie, grappige maar soms ook droevige resultaten dat leidde.
Joodse genealogie: wat is het verschil?
In
1987 werd de Nederlandse Kring voor Joodse Genealogie opgericht. De
voornaamste reden was het besef dat joods genealogisch onderzoek een
hele serie aan extra moeilijkheden met zich meebrengt. Harmen Snel
behandelt de drie voornaamste problemen: het ontbreken van veel
primaire en secundaire bronnen, de bijzondere naamgeving en de
mobiliteit van de joodse gemeenschap.
Sien, het model van Van Gogh
Dit voorjaar was de dramaserie Een huis voor Vincent te zien op tv.
In de trailer kwam telkens die ene scène voor, waarin Vincents
schildersmodel en geliefde Sien Hoornik hem verwijtend toeriep dat ze
geen brood kon kopen van zijn kunst. Pauline Meijer-Knaap, een nazaat
van Siens jongere broer Marinus, vertelt hoe het Van Goghs model verder
verging.
Neef en nicht vrijt licht
Wie in zijn of haar kwartierstaat meermalen bij dezelfde voorouders
uitkomt, mag ervan uitgaan dat er huwelijken zijn gesloten tussen
personen die vrij nauw verwant waren. Er zijn zelfs Nederlandse
families waarin onderlinge huwelijken een vast patroon vormden. Deze
praktijk was bedoeld om huizen, land of ander vermogen in de familie te
houden. Ook godsdienstige voorkeuren konden een rol spelen, zo kwam
‘binnentrouw’ in de zeventiende eeuw veel voor onder doopsgezinden. Kees Kuiken peilt vijf parentelen rond 1600 op dit verschijnsel.
Carolines fotoalbum
Vorig jaar mei kreeg het Centraal Bureau voor Genealogie een
fotoalbum aangeboden. De gever had het album en enkele losse
familiefoto’s via via in handen gekregen maar de precieze herkomst was
hem niet bekend. De foto’s dateren uit de tweede helft van de
negentiende eeuw. Aad van der Tang ondernam een intensieve speurtocht
en vond voldoende aanknopingspunten om de geportretteerden te
identificeren. Hij neemt de lezer bij de hand langs zijn vragen en
antwoorden. Een paar raadsels blijven echter onopgelost.
Kijk op bronnen – afl. 8: De venia aetatis of meerderjarigheidsverklaring
Het
moment waarop iemand als meerderjarig wordt beschouwd, verschilt per
periode, plaats, rechtshandeling en geslacht. Soms was het nodig dat
moment te vervroegen en diende men een verzoek om venia aetatis
in bij de overheid. Hoewel ze van toepassing zijn op een relatief
beperkte groep, vormen deze meerderjarigheidsverklaringen een
belangrijke genealogische bron. Maarten van Bourgondiën
vertelt waarom.
Verder zoals gebruikelijk de rubrieken Nieuws, Gesignaleerd (bij de boeken een ietwat late recensie (NGV had hem allang) van It Fokke Ybele’s Skaai. 270 jaar familie Fokkema, Twijzel 2010) , CBG weet raad, Uit de archiefkast, het Wapenregister, de non-fictie leestips in Familiedrukwerk, de lezerscolumn Familiekroniek en de vaste columns Memo, Favo, Digitaal, Namen en meer en Vrouwen en kinderen eerst. Nieuw zijn de rubrieken Archiefwijzer en Familiejournaal.
Genealogie wordt vier keer per jaar toegezonden aan Vrienden van het CBG. Losse nummers zijn ook verkrijgbaar.