Franse Fries Babois in Ezumazijl

In een recent blogartikel over 11en30 van de NGV Friesland noemde ik de Fransman Etienne Babois die diende in het leger van Napoleon. Hij had zijn vrouw Jacoba Bakker bij zich, die waarschijnlijk als marketentster met de troepen meetrok. Zij hield een dagboek bij van de terugtocht uit Rusland van Polotsk in Wit-Rusland naar Keulen (1812-1813), die ze overleefden ondanks het feit dat Babois gewond was geraakt in de strijd. Jacoba stond haar mannetje getuige deze passage in haar aantekeningen: Ik reed voorop, mijn agter mijn. Wij waren juist een berg afgekomen. De grenadier was wat agter uit en de boer zat aan de weg of wilde hij iets doen. Toen zijde mijn man op het vrans tegen mijn, Coba denk er om die man heeft geen goed in ’t zin. Pas gezegd of hij op mijn aan en smeed mijn met een ruk van ’t paard en wilde de buikriem losmaken zo met met mijn paard voort maar mijn man liet hem zagtjes van zijn paard glijden en gaf mijn zijn dikke stok en zijde: bate don la bouger maar ik smeet de stok zo ver ik hem kon krijgen en scheurde zo stijf aan de toom dat het beest zijn bek begon te bloeden en ik riep aan de grenadier en toen hij van verre de grenadier zag komen koos hij het hasepad en ik behield het vette conjak zo noemen ze daar een klijn paard. Zo kwamen wij des avonds laat in Wilnau een grote knappe stad de hoofdstad van Polen en hielden den 20 rustdag en vonden daar onse kolonel die had ook den 18 Augustus een wonde bekomen aan zijn been.
Het dagboek is in particulier bezit. Wijlen heer Paasman heeft het dagboek als pdf op de door hem opgezette website Friezen onder Napoleon vermeld, maar wist destijds niet dat de man van Jacoba Bakker genoemde Etienne Babois was.
Van onze leden Doede Douma en Reinder Tolsma kreeg ik aanvullende informatie.
Doede Douma uit Metslawier kwam met een gezinsstaat van Etienne Jans Babois:
Etienne Jans Babois, zoon van Jan (Jean) Babois en Anna Duron (Durand), herbergier, wonende te Ezumazijl, is geboren rond 1784 te Montreal (Frankrijk) Ardeche, is overleden op vrijdag 28 oktober 1825 te Ezumazijl. Overleden in huis nr.96, copie van overlijdens akte.  Etienne werd ongeveer 41 jaar.
Hij koopt in 1816 een huis te Ezumazijl  no 196 voor 200 gulden van Theunis Klazes Eintema en Baukje Lieuwes te Ezumazijl.
In 1818 koopt Etienne een kamer  zolder en een regenbak in een huis te Ezumazijl van Jan Roelofs Dijkstra voor 48 gl.
In 1822 verkoopt Diederik Hendriks Kroonstra een huis te Anjum voor 50gl. aan Adolf Hemminga te Ezumazijl wonende en Etienne was Sessionaris.
In 1824 koopt Etienne een huis,Bakkerij en Herberg te Ezumazijl voor 1201 gl,van Sape Cornelis Westra en Corneliske Cornelis beiden te Ezumazijl.
In 1828  Cessie kapitaal  van 1201 gl.    Sape Cornelis Westra met zijn vrouw Corneliske Cornelis te Ezumazijl  Cedent. en Jacoba Bakker Schuldenaar  en Harke Gorter te Kollum Censsionus
In 1829 verkoopt  en beleent  Jacoba wed.van Etienne voor 379 g aan Martinus Klaver te Dokkum.
In 1829 verkoopt Jacoba Bakker een huis en herberg voor 1404 gl.
In 1830 verkoping van levende have van Jacoba Bakker voor 91 gl.
Etienne was gehuwd met Jacoba Johanna Bakker.  Jacoba, wonende te Harlingen, is geboren in 1790, is overleden op zondag 27 maart 1859 te Harlingen.  Jacoba werd 69 jaar.

Volgens de trouwakte van zoon Jan woont Jacoba in Harlingen.

Van Etienne en Jacoba zijn zes kinderen bekend:

1    Johanna Etienne Babois is geboren op woensdag 1 september 1813 te Harlingen, is overleden op dinsdag 27 mei 1817 te Ezumazijl.  Johanna werd 3 jaar, 8 maanden en 26 dagen.

2    Johanna Etienne Babois is geboren op donderdag 26 februari 1818 te Ezumazijl, is overleden op vrijdag 22 mei 1868 te Harlingen.  Johanna werd 50 jaar, 2 maanden en 26 dagen.
Johanna trouwt op donderdag 15 augustus 1844 te Harlingen op 26-jarige leeftijd met Geert de Wit.

3    Jan Etiennes Babois, arbeider, wonende te Anjum, is geboren op maandag 13 december 1819 aldaar, is Ned. Hervormd gedoopt, is overleden op maandag 17 mei 1858 Overleden in huis nr.108.copie van overlijdens akte.  Jan werd 38 jaar, 5 maanden en 4 dagen.

Deze Jan Babois wordt vermeld in het boekje”swart mar leaflijk“geschreven door L van der Zeep bij het 100j.bestaan van de ger.kerk van Lioessens. Deze Babois was een van de eerste mensen van de Chr.Afgescheidenen van Lioessens.

Jan trouwt op donderdag 13 december 1849 te Metslawier. Copie van huwelijks akte op 30-jarige leeftijd met de 25-jarige Janke Jans de Haan, dochter van Jan Reinders de Haan en Aaltje Jans Posthumus.  Janke, arbeidster, is geboren in 1824 te Oosternijkerk, is overleden op maandag 15 mei 1882 te Dokkum.  Janke werd 58 jaar.

4    Maria Theresa Babois is geboren op zaterdag 30 juni 1821.

5    Pierre Etienne Babois, Koetsier, is geboren op dinsdag 2 september 1823 te Ezumazijl, is overleden op zondag 27 januari 1895 te Makkum.  Pierre werd 71 jaar, 4 maanden en 25 dagen.
Pierre was gehuwd met Jeltje van Assen.  Jeltje is geboren rond 1823.

6    doodgeboren zoon Babois is doodgeboren op donderdag 5 januari 1826 te Ezumazijl.

Reinder Tolsma uit Oosternijkerk kwam met een scan uit het Tolsma-Lamminga-boek. Hierin wordt gemeld dat Etienne Babois in de Franse tijd gelegerd was als soldaat in Anjum.
Zoon Jan Babois werd herbergier bij de sluis te Ezumazijl en later in Hotel De Prins te Makkum. Dochter van Pierre Babois en Jeltje van Assen, Jacoba Babois trouwde met Jacob Riemers Lamminga. Zij hadden een bakkerij in Minnertsga.

En blijkbaar wonen er hedentendage ook nog nakomelingen van Etienne Babois in Noordoost Friesland, zoals oud-veehouder Henk Babois uit Burum.