Een paar weken geleden was ik in de Universiteitsbibliotheek van Leiden. Deze oudste universiteit van Nederland (1575) had vroeger een redelijk innige band met de Universiteit van Franeker (1585). Ook vond er een regelmatige uitwisseling van professoren plaats. Veel studenten studeerden eerst een tijdje in Franeker of die andere verdwenen universiteit, Harderwijk, om vervolgens af te studeren in Leiden (of bv Oxford, zoals Sixtinus Amama). Sowieso werd er vaak langs diverse universiteiten gereisd en dan werd er op verzoek door studievrienden of gewoon interessante professoren een stukje in het vriendenalbum, het Album Amicorum, geschreven.
Daar zijn nog vrij veel exemplaren van bewaard gebleven. Tresoar heeft een aardige collectie Alba Amicorum, o.a. die van Suffridus Saarda uit 1604 te Franeker. Deze sluit mooi aan op een Album Amicorum van Matthias Franckena uit 1605 te Leiden waarin deels de zelfde scribenten staan. Het bevat 108 bijdragen, voornamelijk ingeschreven door medestudenten en professoren te Franeker (1605-1606), Erfurt (1607), Leiden (1609), Orleans, Angers (1609-1610), Londen en Oxford (1610). Ik heb foto’s van het album mogen maken en ons lid Piter van Tuinen is momenteel bezig de inhoud, in het Latijn en ‘Nederlands’, te bestuderen. Mogelijk leidt dit tot een mooi artikel voor ons verenigingsblad De Sneuper.
Een ander prachtig Album Amicorum in de Leidse UB is die van Sixtus Brunsvelt uit de jaren 1654-1656. Hij studeerde in Franeker en Groningen en was dominee te Joure, Sneek, Harlingen en Leeuwarden, waar hij in 1683 overleed. Wopke Eekhoff moet het album (met ingeplakte bijdragen) ook in bezit hebben gehad, in ieder geval heeft hij er een uitgebreid achtergrondcommentaar over Brunsvelt in geschreven. Er staan 34 bijdragen in uit Franeker, Groningen, Leeuwarden en Leek. Het aardige is dat er ook een Friestalig vers in staat, en wel van Gijsbert Jacobs, beter bekend als Gijsbert Japickx!
Als er iemand belangstelling heeft dit album te transcriberen (veel Latijn), laat het dan even weten!
Een recenter Album Amicorum bij Tresoar is van de Dokkumer Hector Livius van Altena.
Van Franeker is bekend dat er erg veel Hongaren studeerden, er is zelfs een plakkaat in de Franeker binnenstad dat daar aan herinnert. Van de Hongaar Franciscus Pariz Papai is het Album Amicorum uit 1711-1726 bewaard en online ontsloten.
Soms werden er prachtige tekeningen gemaakt in het Album, zelfs in kleur, en vaak werd ook een familiewapen in mooie kleuren achtergelaten bij de heilwens.
De Universiteit van Leiden heeft het Album Amicorum van Janus Dousa zelfs als facsimile opnieuw uitgegeven.
De Koninklijke Bibliotheek heeft maar liefst elf Alba Amicorum van de Friese familie Van Harinxma Thoe Slooten gedigitaliseerd, evenals bladzijden uit Alba Amicorum met bv tekeningen van Rembrandt en Clusius.
Over het Album van de Fries Poppe van Feitsma uit ca 1573 schreef ik al een eerder blogartikel.
Voorwaar een mooie aanvulling op je genealogie als er iemand in je familie is die een dergelijk album bijhield!
