dec 062009
Als u eenmaal een stamboom redelijk in beeld heeft met data van geboorte, doop, huwelijk en overlijden, wordt het interessant deze dorre gegevens wat meer tot leven te brengen. Om te beginnen is het leuk zoveel mogelijk oude foto’s te verzamelen, niet alleen van personen, maar ook van huizen waarin ze gewoond hebben of auto’s en schepen die ze in bezit hadden.
Het optekenen van familieverhalen die door de generaties zijn doorverteld of zelf zijn meegemaakt vergt al wat meer moeite, maar heeft dan ook een grote toegevoegde waarde. Niet voor niks zijn dergelijke verhalen, zoals verzameld in ons boek Op de Praatstoel, tegenwoordig erg populair.
De stamboom krijgt zo steeds meer ‘body’ en gaat veel meer leven. Het toevoegen van kleine en grote gebeurtenissen in het leven van uw voorouders maken het geheel compleet. Overstromingen, epidemieën, oorlogen en dagelijkse beslommeringen, zoals het weer. Een mooi boek waarin veel te lezen valt over het weer is dat van de heer Buisman, Duizend jaar weer in de Lage Landen. Vooral het deel waarin de periode 1675-1750 wordt beschreven sluit vaak goed aan op het begin van vele stambomen. Er wordt veel aan Friese bronnen gerefereerd, zoals het aantekenboek van de boer Dirck Jansz (1578-1636) en de aantekeningen van schoolmeester Hoyte Roucoma uit Dronrijp, die oa de zonsverduistering van 1715 beschreef. Ook het dagboek van vroedvrouw Catharina Schrader (bv op vastenavond 23 februari 1693) maakt af en toe melding van, vaak barre, weersomstandigheden.
Van latere tijd is de Kroniek van een Friese boer, Doeke Wijgers Hellema (1821-1856) interessant.
Een andere prachtige bron voor het weer in Noordoost Friesland vind ik zelf ook de brief van Hotse van Sinderen uit 1753, waarin hij een zwaar noodweer beschrijft dat dwars over de Dongeradelen trekt.
En natuurlijk heeft het KNMI een dossier online waarin de historie van het weer vanuit diverse invalshoeken wordt belicht.
Vorige week bezocht ik in het Rijksmuseum de tentoonstelling IJspret, over de winterse schilderijen van Hendrick Avercamp (1585-1634), de Stomme van Kampen, die ook familie in Noordoost Friesland had. Zijn vader was apotheker te Kampen.
De zoon van de dominee van Ee, Hendricus Avercamp (vermoedelijk een neef), vormde begin 17e eeuw een studieclubje met o.a. de vader van Pieter Stuyvesant, Balthasar Stuyvesant.
En Lambert Avercamp, apotheker afkomstig van Kampen, die in juli 1612 in Leeuwarden huwde met Jannetien Simons, was waarschijnlijk een broer van de winterschilder.