dec 242018
 

De cover van het nieuwe jaarboek De Vrije Fries, deel 98, 2018 ziet er weer fris uit, verzorgd door de deels nieuwe redactie. Een groep mannen kijkt met belangstelling naar een Friese koe op de sawa’s van Nederlands-Indië en in een 18e eeuws interieur van de familie Van Sminia zien we een Cover De Vrije Fries 2018, Fryske Akademygezelschap aan een defitige dis.
Al sinds 1839 geeft het Koninklijk Friese Genootschap voor Geschiedenis en Cultuur het jaarlijkse pareltje uit, inmiddels in samenwerking met de Fryske Akademy.

De op wetenschappelijk leest geschoeide uitgave (de meeste artikelen worden via zogenaamde ‘peer review door externe experts beoordeeld en van commentaar voorzien voordat de definitieve versie geaccepteerd en gepubliceerd wordt) bevat weer een mooi palet aan artikelen over de Friese cultuur en geschiedenis. Het jaarboek richt zich op een ieder met interesse in de Friese regionale (kunst-)geschiedenis en archeologie. Ook wordt er aandacht besteed aan actuele maatschappelijke vraagstukken.

De thematische artikelen in dit nummer gaan over Verzuiling, Ontzuiling en de Friese Beweging.
Goffe Jensma schrijft in ‘Zo, dan zijn we dus toch nog familie van elkaar‘ over mobilisatiestrategieën in de Friese beweging en de toekomst van de Frisistiek. Friezen doen nogal eens een beroep op Friese familieverbindingen om een band te scheppen, ofwel een groepsgevoel: ‘wij zijn familie’.
In ‘De vrome Fries. Receptie en betekenis van It Fryske Reveil van G.A. Wumkes‘ bespreekt Jan Dirk Wassenaar het werk van Geert Aeilco Wumkes en zijn band met de geschiedenis van de religieuze cultuur in Friesland.
Het Friestalige artikel ‘Fedde Schurer, in Fryske ’trochbrekker” zet de schijnwerpers op de initiator van Kneppelfreed in 1951. Johanneke Liemburg beschrijft hoe Schurer al in de jaren ’20 van de vorige eeuw van zich liet horen om de Friese taal onder de aandacht te brengen.

De bijdrage van Jacob van Sluis gaat over ‘Het gebruik van het Latijn aan de Academie en het Atheneum te Franeker- een terreinverkenning‘. Hij beschrijft oa. de Nationes, groepen van buitenlandse studenten die de neiging hadden zich te organiseren in eigen kring, zoals de Hongaren.

Een prachtig interieur van de aan tafel zittende familie Van Sminia (ook op de cover) illustreert het artikel van Anne van Lieshout over Vroegmoderne Friese kookboeken, Een recept voor meer onderzoek naar Friese eetcultuur‘.  Vier kookboeken worden besproken: het Koock ende huyshoudt boeck van Hemmingastate uit Beetsterzwaag uit de zeventiende eeuw, twee achttiende eeuwse kookboeken uit het familie-archief Van Eysinga- Vegelin van Claerbergen en het gedrukte boek De Friesche keukenmeid en zelfstandige huishoudster uit 1772.

Fridus Steijlen neemt ons mee naar het voormalige Nederlands-Indië met het artikel ‘Friese koeien tussen de sawa’s. Een speurtocht naar Fries melkvee en melkproductie in Nederlands-Indië‘. Ook de illustratie bij dit artikel ziet u als zwart-wit foto op de cover. Een belangrijke rol in dit artikel speelt de familie Vrijburg, en dan met name dr. Bouwe Vrijburg.

Archeologen Evert Kramer en Gilles de Langen schreven een prachtig overzichtsartikel over de in 2017 overleden Gerrit Elzinga, getiteld ‘Eigen koers langs kans en overmacht. Gerrit Elzinga als provinciaal archeoloog van Friesland 1959-1988‘.

In het essay ‘Postmodernisme, longue durée en de Friese identiteit‘ schrijft Han Nijdam over het paradigma van de babyboomers dat al ver over zijn houdbaarheidsdatum is. Hij voorziet gouden tijden voor de ‘iepen mienskip’.

Boekrecensies zijn weer terug van weggeweest. Het recente boek van Kees Bangma, Nykle Dijkstra, Sytze de Graaf en Ritske MudVer van het front? Friesland en de Friezen in de Eerste Wereldoorlog‘ wordt onder de loep genomen door Pauline Onderwater en Jos Lankveld laat zijn licht schijnen over ‘Van melkrijder tot fabrieksdirecteur’ van J. en K. Ybema en R. Veeningen.

Het jaarboek sluit af met een rijk geïllustreerde Archeologische kroniek van Frysland over 2017 door Gilles de Langen.

Al met al weer een mooie mix van interessant leesvoer over de Friese cultuur en geschiedenis!

 

  1. Mysteries rond controversiële Dokkumer eindelijk ontrafeld
  2. De Sneuper 132, december 2018, met apothekersfamilies, galkoorts en Kollum
  3. Presentatie nieuw boek over Oostdongeradeel in de Tweede Wereldoorlog
  4. Boekpresentatie van Elf Steden, 11 verhalen
  5. Dokkumer rococo interieur na meer dan eeuw terug uit Paleis Het Loo
  6. Dokkumer tijdmachine als pionier voor Hisgis project
  7. Verslag ledendag HVNF op zaterdag 6 oktober 2018 te Nuis
  8. Redacteur Piet de Haan van Historische Vereniging Noordoost-Friesland te gast bij De Buurtkamer
  9. Wurkgroep Maritime Skiednis Fryske Akademy op bezoek in Harlingen
  10. Nieuw boek over Oostdongeradeel in WO II
  11. De Sneuper 131, september 2018, met scheepsramp, boerderij Wie en Cammingha
  12. De Sneuper 131, september 2018, met scheepsramp, boerderij Wie en Cammingha
  13. Tinco tentoonstelling trekt talrijke toeristen
  14. Tinco tentoonstelling trekt talrijke toeristen
  15. Pakkende verhalen over Dokkum – de Markt en Admiraliteit
  16. Pakkende verhalen over Dokkum – de Markt en Admiraliteit
  17. Onthulling kunstwerk “Anno 1630” – vrijdag 7 september 2018
  18. Onthulling kunstwerk “Anno 1630” – vrijdag 7 september 2018
  19. De Witte Papoea uit Wierum
  20. De Witte Papoea uit Wierum
  21. Open Monumentendag 2018. Lokaal thema: Bonifatius, Reiziger door Europa
  22. Open Monumentendag 2018. Lokaal thema: Bonifatius, Reiziger door Europa
  23. Lezingen over scheepsrampen midden op de Waddenzee 17 augustus en 12 oktober
  24. Lezingen over scheepsrampen midden op de Waddenzee 17 augustus en 12 oktober
  25. Signeersessie boeken naoorlogse walvisvaart op Ameland
  26. Signeersessie boeken naoorlogse walvisvaart op Ameland
  27. Portretten Fries echtpaar in Amsterdam
  28. Portretten Fries echtpaar in Amsterdam
  29. Grote loterij moet Dokkumer draaiorgel ‘redden’
  30. Grote loterij moet Dokkumer draaiorgel ‘redden’
  31. Boek over abt Frederik van Hallum in it Frysk
  32. Boek over abt Frederik van Hallum in it Frysk
  33. Op avontuur met Friese jonker Tinco in de Oriënt
  34. Op avontuur met Friese jonker Tinco in de Oriënt
  35. De Sneuper 130, juni 2018, met eendenkooien, Tjessens en confessies
  36. De Sneuper 130, juni 2018, met eendenkooien, Tjessens en confessies
  37. Traanjagers, walvisvaarders uit Noordoost-Friesland, geboekstaafd
  38. Traanjagers, walvisvaarders uit Noordoost-Friesland, geboekstaafd
  39. Dokkumer bierbijbel met lof ontvangen
  40. Dokkumer bierbijbel met lof ontvangen
  41. Expositie De historie van Jeppemastate en de kerk van Westernijtsjerk
  42. Honderden liefdesbrieven van Jaap Broersma (93) naar Tresoar
  43. Presentatie en namenindex Dokkumer Bierboek
  44. Dokkumers in oud fotoboek fotograaf Fuchs
  45. Verslag lezing “Een revolutionaire gemeente”
  46. Lezing over Tinco Lycklama en de Foundation op 21 juni
  47. Kletterdei: Boek en app brengen historie Markt Dokkum tot leven
  48. Indexen op Mairieboeken Noordoost-Friesland online
  49. Morgen gaan we naar het onbekende land: Kinderbrieven uit Westerbork
  50. Tentoonstelling Tinco Lycklama in Beetsterzwaag, juni-september 2018
  51. Vlasmuseum Ee klaar voor de toekomst
  52. Database Sonttolregisters groeit nog steeds!
  53. Programma Famillement te Leeuwarden op 3 juni 2018 bekend
  54. Verslag ledendag Historische Vereniging Noordoost Friesland te Ferwerd
  55. Leden Postma- Te Nijenhuis benoemd tot ‘Ridder in De Orde van Oranje-Nassau’
  56. De Sneuper 129, maart 2018, met timmerman voor de tsaar, fusillade en Fulda
  57. Duivelse Dilemma’s. Een familie in oorlogstijd.
  58. Meer aandacht voor minderheidstalen in Europa
  59. Jan de With en de VOC retourvloot van 1746
  60. Tresoar richt Denksportcollectiecentrum op
  61. Ambachtslieden en studenten brengen tradities Elf Steden tot leven
  62. Genealogysk Jierboek 1990-2016 Fryske Akademy nu online
  63. Verzwegen zeeheld Jacob Benckes (1637-1677) en zijn wereld
  64. De meest vergeten schipbreuk uit de Vaderlandse geschiedenis
  65. Lezing door Pieter Sijtsma: “Bijna 35 jaar Gemeente Dongeradeel”
  66. Bijeenkomst Maritime Skiednis met Amelander ramen