apr 292012
 

In de Universiteitsbibliotheek van Leiden bevindt zich een brief uit 1645 die geschreven is vanuit Dokkum. De afzender is ene Gideon de Courcelles. Dit zijn de gegevens die in de digitale catalogus vermeld zijn:
Titel:    Brief van Gideon de Courcelles
Van:    Courcelles, Gideon de
Plaats verzending:    Dokkum
Jaar:    1645
Taal:    dut
Aantal brieven:    1 br
Annotatie:    Gedateerd: 24 aug.
Annotatie:    S.v. Et. Courcelles aan Grotius
Signatuur:    SEM 84
Invoerdatum:    31-08-99

We kunnen hieruit opmaken dat op 24 augustus 1645 een brief verstuurd is in de Nederlandse taal door Gideon de Courcelles aan Grotius, ofwel de rechtsgeleerde Hugo de Groot. Zou Gideon in een netelige situatie hebben gezeten en De Groot om raad hebben gevraagd?

Van der Aa schreef over Gideon:  Hij werd in 1647 proponent bij de Remonstrantsche broederschap, en geraakte den 16den Mei 1648 te Kampen in den kerker, omdat hij er eenige malen, in eene verborgene bijeenkomst, aan zijne geloofsgenooten het Evangelie verkondigd had. Te vergeefs waren de pogingen van Prins Willem II om hem te doen ontslaan, en eerst den 16den Julij daaraanvolgende, na dagelijksche vermindering van spijs en drank, werd hij losgelaten met betaling van 200 gulden en uitbanning. Hij werd in datzelfde jaar beroepen te Noordwijk-Binnen en van daar den 8sten Augustus 1666 te ’s Gravenhage, waar hij den 7den November kwam en in het laatst van 1672 overleed. Hij schreef:
Over het altijd durend geloof van de Catholijke Kerk, enz. ’s Hage 1669, 12o.

Hugo de Groot was ook Remonstrant, dus de heren zullen elkaar vanuit de Remonstrantse gemeenschap gekend hebben. Het bizarre is echter dat Grotius reeds 4 dagen na het verzenden van de brief overleed. Hij was uit Zweedse staatsdienst teruggekeerd maar leed op weg naar Lübeck op de Oostzee schipbreuk. Weliswaar kwam hij, veel oostelijker, veilig aan wal maar nadat hij te paard weer richting Lübeck was gegaan overleed hij onderweg in Rostock op 28 augustus 1645. Hij zal dus de brief vanuit Dokkum van De Courcelles nooit ontvangen en gelezen hebben.
In Dokkum bestaat nog steeds een Remonstrantse gemeenschap, die in combinatie met de Doopsgezinden een kerk vormen onder de naam Verenigde Christelijke Gemeente Dokkum Doopsgezind en Remonstrants.

Wie overigens een scan of transcriptie van de brief heeft of kan maken: we ontvangen hem graag.

 Posted by at 11:22
  1. Heeft u nog diskettes?
  2. Monumenta quaedam Van Buchel/Buchelius 1610-1620
  3. Merklappen in Oudheidkamer Dantumadeel
  4. Scans oude foto’s Noordoost Friesland op een rijtje
  5. Historische vereniging Noordoost Friesland verwelkomde 500e lid op ledendag
  6. Friezen in Alba Amicorum Koninklijke Bibliotheek
  7. Congres over David Gorlaeus (1591-1612) in Cornjum
  8. Friezen in de online Militieregisters
  9. Amelander Hendrik Jans de Boer in 1795 bij Wight gekaapt
  10. Grafmonument van Bonifatius te Fulda
  11. Fraaie tekening Dokkum in 17e eeuw