De grootschippersfamilie Tal uit Dokkum

Vele generaties lang heeft de familie Tal uit Dokkum gevaren op de landen rond de Oostzee. Het aardige is dat daardoor in de online Sonttol registers steeds meer informatie over de familie beschikbaar komt.
Al eerder meldde ik eens op dit blog dat Jan Gerrits Tal in 1727 door de beroemde Dokkumer vroedvrouw Catharina Schrader op de wereld werd geholpen.
In de Beeldbank Leeuwarden, waarin de collectie van het Wapenboek Hesman gedigitaliseerd is, komt het familiewapen Tal voor. Het zal niet verbazen dat hier prominent een schip op is afgebeeld. De beschrijving: Tal, Gerrit Jansen: in zilver een zeilend schip van natuurlijke kleur met twee masten, waarvan het zeil van de achterste mast is opgerold, het schip varend op een zee van natuurlijke kleur.
Periode    1708 – 1708
Literatuur: Genealogysk Jierboek 1993, uitg. Fryske Akademy; blz. 73, nr 47.
Geboren te Dokkum en gestorven voor 1681. Gehuwd te Dokkum op 3 november 1664 met Baeffke Claeses. Dokkum, huwelijken 1664
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 3 november 1664
Man       : Gerryt Jansen afkomstig van Dokkum
Vrouw     : Baeffke Clases afkomstig van Kollumerzijl
Opmerking : koopman.
Opvallend is dat het afgebeelde schip met bezaanmast en zijzwaarden een platbodem is, geschikt voor de ondiepe Waddenzee. Het vertoont gelijkenis met de replica van de Wierumer Aak die enkele jaren geleden is nagebouwd en in de winter in Dokkum aan de Diepswal ligt.
De achternaam Tal is weliswaar al ruim voor 1811 gebruikt, lang niet alle vermeldingen in het Sonttol register zijn met deze naam. Grootschipper Gerrit Jans Tal (dit moet de kleinzoon zijn van de gelijknamige grootschipper met het familiewapen) wordt zelfs op heel veel verschillende manieren gespeld en vermeld in de periode 1735-1745: Gerrit Jans, Gerrit Jantzen, Gerrit Jansen Fal (sic!), Gerhard Jansen. En niet alleen vanuit thuishaven Dockum, maar ook Bockum (typfoutje), mogelijk zelfs Worckum, Embden, Groningen, Ameland en Amsterdam. Maar er kan natuurlijk ook sprake van een naamgenoot in dezelfde tijd zijn.
Dokkum, huwelijken 1723
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 17 januari 1723
Man       : Gerrit Jansen Tal afkomstig van Dokkum
Vrouw     : Maike Isaaks afkomstig van Dokkum
De eerder genoemde Jan Gerrits Tal die in 1727 werd geboren is hun zoon. Dat hij ook grootschipper werd bewijst zijn huwelijksinschrijving:
Dokkum, huwelijken 1764
Vermelding: Bevestiging huwelijk op 1 januari 1764
Man       : Jan Gerryts Tal afkomstig van Dokkum
Vrouw     : Antje Ennes Veldkamp afkomstig van Dokkum
Opmerking : hij is grootschipper.
De vader van Antje was ook grootschipper op de Oostzee, getuige de vele vermeldingen van deze Enne Veltkamp en vele broers of neven, in de Sonttol registers.
Deze Jan Gerryts Tal had een broer Isaac Gerryts Tal (gehuwd met Sijtske Dirks van Helder en toen van beroep kastmaker) die scheepsbeschieter werd en een zus Trijntje, getuige deze doopvermelding bij zoon Gerrijt (in 1766 en 1770 waren ook al, waarschijnlijk jong overleden, jongens met die naam gedoopt): Dopeling: Gerrijt.Geboren op 26 februari 1776 in Dokkum. Gedoopt op 29 februari 1776 in Dokkum. Zoon van Jan Gerrijts Tal en Antje Ennes Veldkamp. Getuige: Trijntje Gerrijts Tal, gehuwd met Eelke Cornelis (Claversma).
In 1800 overlijdt de oude Jan: Dokkum overlijden/begraven 1800. Overleden: Jan Gerryts Tal, oud 70 jaar.
Datum    : 12 mei 1800.

De Amsterdamsche Courant van 15 januari 1780 meldt vanuit London dat het schip de Sibbelina Hillegonda met schipper J.Gerrits Tal is opgebracht.

Het lijkt dat de jonge Jan uit Dokkum is vertrokken want in 1811 is er niemand in Friesland die de achternaam Tal aanneemt. Er is echter een vermelding in het Lidmatenboek Anjum/Oostdongeradeel, 1838:
Jan Hendrik Tal – Op 18 februari 1838 ingekomen van Scheveningen – In juli 1838 vertrokken naar Dokkum. Wat er daarna met hem gebeurd is mij niet duidelijk.