jul 232008
Het is tegenwoordig vrij populair om een dagboek of vriendenboek op internet bij te houden. Daar is eigenlijk weinig nieuws aan. Bij meisjes is het poëzie-album lange tijd in geweest. Vriendinnetjes of vriendjes schreven dan een versje bij een leuk plaatje. Bij jongens op de basisschool wordt het vriendenboekje zelfs steeds populairder. Vaak binnen een thema, zoals de figuren van Pokemon, kunnen vriendjes een aantal standaardvragen beantwoorden over hobbies, favorieten etc. Daarbij kunnen ze dan een pasfoto plakken.
Ook in de 16e en 17e eeuw werden vriendenboekjes bijgehouden. Het was wat meer elitair dan het nu is en droeg dan ook de voorname titel Album Amicorum, overigens simpelweg een latijnse versie van ‘vriendenboek’. En er zijn ook diverse van bewaard gebleven. De Koninklijke Bibliotheek in Den Haag beheert een fraaie collectie, die grotendeels gedigitaliseerd is, via een aparte homepage.
Van de Friese familie Van Harinxma Thoe Slooten hebben ze een uitgebreide collectie met prachtige exemplaren uit de 16e en 17e eeuw.
Van de Friese familie Van Harinxma Thoe Slooten hebben ze een uitgebreide collectie met prachtige exemplaren uit de 16e en 17e eeuw.
Ook van Dokkumers zijn er nog wel aantekeningen in Alba Amicorum te vinden. In het Repertorium Alba Amicorum van de Universiteit Erlangen in Duitsland vind je in de database bij zoeken op de oude spelling ‘Dockum’ twee resultaten. Een van de gevonden houders van een Album Amicorum is Tobias Gutberleth (1609-1662), student rechten en later rector van de Latijnse School in Leeuwarden. De inscripties lopen van 1624-1655, in Bremen, Groningen en Dokkum.
Scribenten zijn o.a. Henricus Alting, Tobias Andreae, Ulbe en Sippe van Aylva, Foppe en Lieuwe van Aitzema, Gomarus, Schulenborgh, Hanewinckel, Ant. Matthaeus. De laatste dateert van 1655 en is van Ant. Clement. Waarschijnlijk zijn dit niet alle namen.
Een artikel over hem, Simon Gabbes Abbema en Gysbert Japickx verscheen in het Tijdschrift 17e eeuw. Hij publiceerde Nederlandse Watervloeden.
Het Album Amicorum is ooit in 1938 geveild bij Sotheby‘s. Het moet zich nu in een privé-verzameling bevinden.
Scribenten zijn o.a. Henricus Alting, Tobias Andreae, Ulbe en Sippe van Aylva, Foppe en Lieuwe van Aitzema, Gomarus, Schulenborgh, Hanewinckel, Ant. Matthaeus. De laatste dateert van 1655 en is van Ant. Clement. Waarschijnlijk zijn dit niet alle namen.
Een artikel over hem, Simon Gabbes Abbema en Gysbert Japickx verscheen in het Tijdschrift 17e eeuw. Hij publiceerde Nederlandse Watervloeden.
Het Album Amicorum is ooit in 1938 geveild bij Sotheby‘s. Het moet zich nu in een privé-verzameling bevinden.
En Hans van Wyckel, geboren 1617, die rond 1635 aantekeningen maakte die in de Haagse KB liggen (zie ook de afbeelding, HAW= Hans Annes Wyckel). Martin Engels heeft er op zijn rijke website een transcriptie van gemaakt.Overigens was Gutberleth getrouwd met Geesje Brongersma, vermoedelijk familie van de Dokkumse Titia Brongersma, dichteres en archeologe (!). Zij kregen o.a. een zoon Bronger, ongetwijfeld vernoemd naar Bronger Brongersma. Het Fries Genootschap besteedde ook een interessant artikel aan Titia.
Voor een volledig overzicht van Friese Alba Amicorum bij Tresoar verwijs ik naar het werk van Jacob van Sluis, de Inventaris Handschriften. Hierin o.a. Suffridis Scipionis (Saarda) (1604-1675), Wybrand de Geest (1614), Franciscus Hemsterhuis (1661-1705) en dominee B.H. Habbema (1796-1802).
Update: in Gens Nostra van januari 2009 wordt op de achterpagina een Album Amicorum genoemd van Hector Livius van Altena uit 1827-1828, die in Franeker gestudeerd zou hebben. Vreemd genoeg is de universiteit aldaar in 1811 reeds opgeheven.
Update: in Gens Nostra van januari 2009 wordt op de achterpagina een Album Amicorum genoemd van Hector Livius van Altena uit 1827-1828, die in Franeker gestudeerd zou hebben. Vreemd genoeg is de universiteit aldaar in 1811 reeds opgeheven.