jul 012005
 

H. Zijlstra

Silhouet van Harmannus Jansz van Assen (1725-1798) Silhouet van Trijntje Hotzes van Sinderen (1735-1805)

De silhouetten van Harmannus Jansz van Assen (1725-1798) en Trijntje Hotzes van Sinderen (1735-1805) zijn gemaakt door de Dokkumer schilder Jacob Bonga. Harmannus Jansz van Assen was vroedsman van het Legewegster Espel in Dokkum van 1781-1794 en houtkoper. Hij trouwde 31 juli 1763 met Trijntje Hotzes van Sinderen. Trouwregister Hervormde gemeente Dokkum, 1763. DTB nr: 198, 1755 – 1766. Vermelding: Bevestiging huwelijk van 31 juli 1763, Dokkum. Man: Harmen Jans van Assen, Dokkum. Vrouw: Trijntje van Sinderen, Dokkum. NB: hij is koopman.
Zij is afgebeeld met een Duitse muts met grote luifel van Valencienneskant. Aan het einde van de 18de eeuw pronkten welvarende boerinnen en koopmansvrouwen met een gigantische Duitse muts met een kanten luifel, zo groot als een theetafeltje. De vele meters kloskant die daarvoor nodig waren werden via Amsterdam uit de omgeving van Antwerpen betrokken.

De schilder Jacob Bonga was van zeker 1759 tot 1789 werkzaam in Dokkum. Hij overleed in 1848, 90 jaar oud, te Leeuwarden. Bonga was aanvankelijk koopman in ijzerwaren en ontwikkelde zich later tot verver en schilder, glazenmaker en rijtuigschilder. Op wat onderricht van zijn vader Symon na, had hij geen opleiding in het kunstvak genoten. Zelf gaf hij les aan oa zijn zoon Sjoerd (1794-1865). Op de keerzijde van een fraaie pentekening van de boerderij Mellemastate bij Oostrum heeft hij een ontspannen groepje koeien getekend (Fries museum). Trouwregister Hervormde gemeente Dokkum, 1783. DTB nr: 199, 1766 – 1785. Vermelding: Bevestiging huwelijk van 23 maart 1783, Dokkum. Man: Jacob Symons Bonga, Dokkum. Vrouw: Maria Wendelaar, Dokkum. NB: hij is kunstschilder.
De latere familienaam Wendelaar Bonga onstond uit dit huwelijk.

Silhouet van Feddo Jan van Slooten (1750-1804) Silhouet van Sytske Ypey (1749-1835)

In het Genealogysk Jierboekje 1956 (pagina 11 e.v.) staat een artikel van H.G. van Slooten over de ‘Beslommeringen van een Dokkumer burgervader rond 1789′. Dr. Feddo Jan van Slooten (1750-1804) was een van de burgemeesters van Dokkum. Hij werd geboren in het naburige Aalsum als zoon van dominee Adrianus van Slooten uit Aalsum en Johanna van Ketel uit Grouw. Hij volgde de Latijnse school te Dokkum, waar hij op 18 juni 1768 zijn oratie in de kerk hield. Hij studeerde rechten te Franeker, werd advocaat te Dokkum, en nam in 1786 plaats in de vroedschap (tot 1795). In 1789 werd hij burgemeester. Huwde in 1777 Sytske Ypey (1749-1835), dochter van Procureur fiscaal en mederechter van Tietjerksteradeel Fokke Ypey en Gaatske Tjallings Haisma. Trouwregister Hervormde gemeente Aalsum Wetsens, 1777. DTB nr: 528, 1680 – 1811. Vermelding: Bevestiging huwelijk van 26 oktober 1777, Aalsum. Man: Feddo Jan van Slooten, Aalsum. Vrouw: Sytske Ypey, Bergum. NB: de bruid met attestatie van Bergum; de bruidegom is advocaat voor den hove van Friesland.
Ze kregen 4 kinderen, waarvan 1 jong overleed en dochter Gaatske later huwde met dominee Francois Bekius, de kleinzoon van de duiveldominee, en zoon van de Dokkumer burgemeester Francois Henricus. Ze overleed te Hallum in 1859 en werd stammoeder van oa de families Haverschmidt en Cannegieter. Zoon Adrianus werd ook Doctor in de rechten en later notaris en secretaris te Dokkum. Hij trouwde Henrica Catharina van Giffen en werd stamvader van de Dokkumer tak van de familie. De jongste dochter, Johanna, huwde de latere directeur der domeinen in Friesland, Simon van Sloterdijck Beekkerk.
In het artikel in het Genealogysk Jierboekje 1956 wordt een transcriptie van het dagboek van Feddo Jan van Slooten weergegeven. Ook deze silhouetten zijn door Jacob Bonga vervaardigd. In het dagboek wordt hij zelfs genoemd als hij bij de Van Slooten’s in 1789, samen met 2 knechten, het huis komt verven!
Feddo Jan van Slooten werd in het familiegraf te Tjummarum begraven, waar zijn grootvader, moeder en kleinzoon Adrianus ook lagen.

Silhouet van Taco Schoonegevel

Het silhouetportret van Taco Schonegevel (1756-1819) is een kopergravure in ovaal van 7,2 x 5,4 cm uit ca. 1800. Het onderschrift geeft abusievelijk een F als voorletter weer. Hij was de zoon van koopman Heerke Takes Schonegevel en Agatha Pieters Kuiper uit Dokkum. De remonstrantse azijnfabrikant Schonegevel was maire van Dokkum onder het keizerrijk (1811-1813). In 1798 was hij representant voor de Nationale Vergadering te Den Haag, als afgevaardigde voor de provincie Friesland. Trouwregister Hervormde gemeente Dokkum, 1785. DTB nr: 199, 1766 – 1785. Vermelding: Proclamatie van 25 mei 1785, Dokkum. Man: Taco Schonegevel, Dokkum. Vrouw: Elisabetha de Bruin, Lehr. NB: gehuwd voor de Verenigde Christelijke gemeente op 25 mei 1785.

Het museum Admiraliteitshuis te Dokkum bezit verder nog silhouetportretten van de volgende personen:
Dominee Eykman, 1857, Rinsumageest
Dominee Rins Koopmans, 1833
Dominee Muntingh, 1833 ?
L.A.C. Reigersberg, wed Barbiers, ca. 1835

Bronnen:
De Geschiedenis van Dokkum, 2004
De Sneuper no. 63, juni 2002
Genealogysk Jierboekje 1956
DTB boeken Tresoar.nl
Fries Museum

 Posted by at 22:27